Laparoskopik xolesistektomiya

Öd kisəsini içində daş olduğuna görə deyil, daş yaratdığına görə kəsib götürmək lazımdı..
Karl Langenbux.

1882 –ci ildə Karl Langenbux (Berlin) xolesistektomiya (öd kisəsinin götürülməsi) əməliyyatını geniş cərrahi praktikaya gətirdi. O vaxtlar bu əməliyyatlar ağır keçirdi, ilk pasient yalnız 7 həftədən! sonra evə yazıldı.
Əlbəttə 100 ildən artıq müddətdə əməliyyatın aparılma texnikası get-gedə kamilləşib, fəsad halları azalıb. Lakin öd kisəsinin laparoskopik üsulla götürülməsi əməliyyatları cərrahiyyənin imkanlarını hədsiz dərəcədə genişləndirdi. 

Bu gün laparoskopiya—öd kisəsində daş olduqda əsas əməliyyat metodudur. Və Karl Langenbuxun dediyi kimi "Öd kisəsini içində daş olduğuna görə yox, daş yaratdığına görə kəsib götürmək lazımdı”. Məsələ ondadır ki, daşlar normal işləyən öd kisəsində yaranmır. Yəni əvvəl öd kisəsinin funksiyası pozulur, sonra orda yaranmış durğunluq fonunda daşlar əmələ gəlir. Təəssüf ki, bu xəstəlikdən cərrahiyyəsiz qurtulmaq mümkün deyil. Öd daşlarının dərmanlarda əritmək cəhdləri hər dəfə uğursuzluqla nəticələnib. 
Müasir cərrahiyyədə laparoskopik öd kisəsi əməliyyatı "qızıl standart” hesab olunur. Əməliyyat texmikası, alətləri get-gedə kamilləşir. Əməliyyat nə gədər tez olunarsa, nəticələr o gədər yaxşı olacaq. Məsələ ondadır ki, öd daşı xəstəliyi uzun müddət davam edirsə, mədəaltıvəzdə iltihab yaranır, qaraciyərin onikibarmaq bağırsağın funksiyası pozulur. Bundan əlavə peritonit, öd kisəsinin irinli iltihabi, mexaniki sarılıq kimi ağırlaşmalar da baş verə bilər. Bu zaman isə tamam başqa əməliyyatlar, başqa nəticələr gözlənilir. 

Buna görə də cərrahiyyədə belə bir qayda var: "Bu gün daşlar aşkar olunub—sabaha əməliyyat təyin olunur”. Öd kisəsində daşlardan başqa poliplər də aşkar oluna bilər. Bu halda da öd kisəsi laparoskopik üsulla götürülməlidir, çünki poliplərin xərçəng xəstəliyinə keçmək ehtimalı çox yüksəkdir.